شناسایی و نقشه یابی qtl های کنترل کننده صفات مرتبط با کیفیت دانه در جو

جو یکی از محصولات مورد استفاده در تغذیه دام و همچنین تولید مالت است. به منظور شناسایی جایگاه های کنترل کننده برخی صفات کمی در جو و تعیین سهم هر qtl در تنوع فنوتیپی صفت مربوطه، 72 لاین هاپلویید مضاعف جو به همراه والدین آن ها (استپتوئه و مورکس) با 3 تکرار در شرایط بدون تنش مورد مطالعه قرار گرفت. صفات مورد بررسی شامل میزان آنزیم های آلفا آمیلاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، کاتالاز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و میزان عصاره مالت و قدرت دیاستاتیک عصاره بود. تجزیه های آماری شامل تجزیه واریانس، همبستگی بین صفات، به کمک نرم افزار آماری sas و تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی ژنتیکی حاصل از 327 نشانگر مولکولی rflp و نرم افزار qtl cartographer به روش مکان یابی فاصله ای مرکب (cim) و تجزیه خوشه ای با کمک نرم افزار ntsys انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنی داری بین لاین ها در همه صفات مورد بررسی وجود داشت. اثر ژنوتیپ برای آلفا آمیلاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و قدرت دیاستاتیک مورد بررسی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود و برای صفات آنزیم کاتالاز و عصاره مالت در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. قدرت دیاستاتیک با آنزیم آلفا آمیلاز بیشترین مقدار همبستگی (67/0) را داشت. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد سه مولفه دارای مقدار ویژه بیشتر از یک داشته که مولفه اول 14/30 درصد از تنوع و مولفه دوم 98/18 درصد و مولفه سوم 66/16 درصد از تغییرات کل را توجیه نمودند. برای صفات مورد بررسی در مجموع 27 qtlبدست آمد. واریانس فنوتیپی توجیه شده بوسیله این qtlها از 8/6 تا 1/27 درصد متغیر بود. بیشترین و کمترین واریانس فنوتیپی برای میانگین قدرت دیاستاتیک بدست آمد. واریانس فنوتیپی کل توجیه شده بوسیله این qtlها از 5/6 تا 88 درصد برای قدرت دیاستاتیک بدست آمد. lod در دامنه 35/8-96/1 قرار داشت. بیشترین و کمترین lod به ترتیب برای qtlهای قدرت دیاستاتیک و صفت عصاره مالت بدست آمد.